Podstawę prawną usamodzielniania osób opuszczających od dnia 1 stycznia 2012 roku jedną z form pieczy zastępczej, tj. rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub placówkę opiekuńczo-terapeutyczną stanowi ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Usamodzielnienie
to proces, który wprowadza osobę usamodzielnianą do podjęcia samodzielnego, dojrzałego życia. Proces usamodzielnienia rozpoczyna się na rok przed osiągnięciem pełnoletniości przez osobę usamodzielnianą i w zależności od sytuacji życiowej wychowanka, może trwać najpóźniej do momentu osiągnięcia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia.
Osoba usamodzielniana co najmniej rok przed osiągnięciem przez nią pełnoletniości wskazuje osobę, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia oraz przedstawia pisemną zgodę tej osoby.
Opiekunem usamodzielnienia może być osoba tworząca rodzinę zastępczą, prowadząca rodzinny dom dziecka, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, osoba będąca w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej wychowawcą lub psychologiem, lub inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą i zaakceptowana przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.
Osobę usamodzielnianą oprócz opiekuna usamodzielnienia wspiera również koordynator rodzinnej pieczy zastępczej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie.
Koordynator pozostaje w stałym kontakcie osobistym i telefonicznym z pełnoletnimi wychowankami rodzinnej pieczy zastępczej Wspiera ich w procesie usamodzielnienia, realizacji indywidualnego programu usamodzielniania, udziela wsparcia i poradnictwa zgodnie ze zgłaszanymi potrzebami.
Częstotliwość i intensywność kontaktu koordynatora z wychowankiem jest zawsze ustalana indywidualnie według potrzeb.
Do zadań opiekuna usamodzielnienia należy w szczególności:
- opracowanie wspólnie z osobą usamodzielnienia indywidualnego programu usamodzielnienia,
- wspieranie osoby pełnoletniej w realizacji poszczególnych zadań wynikających z indywidualnego programu usamodzielnienia,
- modyfikowanie wraz z osobą usamodzielnianą indywidualnego programu usamodzielnienia w przypadku zmiany sytuacji życiowej tej osoby,
- po zakończeniu realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia dokonanie końcowej oceny tego programu wraz z osobą usamodzielnioną i kierownikiem powiatowego centrum pomocy rodzinie .
Ważne!
Osoby usamodzielniane są obowiązane niezwłocznie poinformować organ, który przyznał pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie o każdej zmianie ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która ma wpływ na prawo do tych świadczeń.
